Rutynowe badania profilaktyczne pomagają lepiej zadbać o zdrowie. Wczesne wykrycie nieprawidłowości może zapobiec rozwojowi poważniejszych problemów w przyszłości. Jakie badania warto powtarzać co najmniej raz w roku?
Co obejmują badania profilaktyczne?
Zazwyczaj badania profilaktyczne przeprowadza i zleca lekarz medycyny rodzinnej. W zależności od indywidualnej historii pacjenta może on mocniej koncentrować się na wybranych aspektach zdrowia. Na przykład jeśli w rodzinie powtarzają się przypadki chorób serca, konieczne może być zbadanie dodatkowych parametrów krwi. Przed wizytą warto przygotować sobie odpowiedzi na pytania dotyczące trybu życia, alergii, przyjmowanych na stałe leków i suplementów oraz przebytych operacji. Lekarz zazwyczaj zaczyna ocenę stanu zdrowia od wywiadu, po którym wykonuje pomiar ciśnienia tętniczego oraz osłuchuje serce i płuca.
Następnie może zlecić badania laboratoryjne. Zazwyczaj obejmują one morfologię i biochemię krwi, co pozwala wykryć różne problemy występujące w narządach i układach organizmu. Warto również wykonać profil lipidowy, czyli szczegółowe badanie poziomu cholesterolu. Ryzyko nieprawidłowego stężenia tej substancji wzrasta wraz z wiekiem, jest też większe u osób, u których występują predyspozycje genetyczne do hipercholesterolemii. W takim wypadku warto profilaktycznie przyjmować suplement diety wspierający utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi, taki jak Berimal.
Jakie badania dla kobiet, a jakie dla mężczyzn?
Część badań, które powinno się powtarzać co najmniej raz w roku, zależy od płci. Na przykład kobiety powinny regularnie badać piersi. Przed 40. rokiem życia zalecane jest USG, później zazwyczaj wykonuje się mammografię. Tego badania nie powinny zaniedbywać osoby, u których występuje rodzinna historia nowotworu piersi. Warto też regularnie zgłaszać się na cytologię, czyli badanie przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy.
Mężczyznom zaleca się badanie przesiewowe pod kątem raka prostaty. Dotyczy to głównie panów po 50. roku życia, chyba że w rodzinie występowały przypadki tej choroby – wtedy należy zacząć badać się wcześniej. Dostępne są testy sprawdzające poziom specyficznego dla prostaty antygenu. Powszechnie stosowane jest też badanie per rectum (przez odbyt), które pozwala stwierdzić, czy prostata nie jest powiększona. Urolog może też wykonać badanie palpitacyjne jąder, na podstawie którego oceni, czy ich czułość, wielkość i budowa są prawidłowe.
Jeśli lekarz uzna, że jakiś parametr wygląda niepokojąco, może zlecić dalsze badania, by potwierdzić lub wykluczyć swoje podejrzenia. Również po otrzymaniu pomyślnych wyników warto omówić je z lekarzem. Taka wizyta jest szansą na szczerą rozmowę na temat skutecznej profilaktyki i wczesnego rozpoznawania oznak potencjalnych problemów zdrowotnych w przyszłości.